مشهد حرم امام رضا، 29 حقیقت باور نکردنی در حرم امام رضا

حقایق باور نکردنی حرم امام رضا، مشهد و 29حقیقت از اسرار حرم امام رضا 

هر مسافری که به زیارت و پا بوسی حرم امام رضا رفته باشد حتما معماری شگفت انگیز، آیینه کاری خیره کنند و بزرگی حرم امام هشتم تا مدت ها به خوبی در خاطراش هک می شود.  حرم امام رضا یکی از بناهای مطهریست که مردم شریف ایران به داشتن اش مفتخر و رابطه روحی و قبلی با حرم حضرت دارند. از اهمیت والای تقدس حرم امام هشتم که بگذریم، حرم آن حضرت در مشهد مقدس از تاریخ های دور مورد احترام ایرانیان بوده، از این رو، بنا و معماری مرقد پیشینه تاریخی داشته و داستان ها و اسرار زیادی را پشت سر گذاشته.  اگر قصد سفر با تور مشهد را دارید و به پا بوسی امام هشتم می روید باحقایق تاریخی جالب حرم آشنا شوید و با همراهان و همسفران خود در مسیر به اشتراک بگذارید.

اسرار شهر مقدس امام هشتم :

1.حضرت در تاریخ 17 یا 21 ماه مبارک رمضان یا در تاریخ 18 جمادی‌الاول یا 23 ذی‌قعده در سال 203، یا 206 یا 202 قمری امام رضا (ع) به دست مأمون در طوس در یکی از روستاها نوقان کشته و بدن مطهر حضرت در بالای سر هارون‌الرشید دفن شد.

2. در طول سفر با تور مشهد جالب است بدانید که اولین سنگ مزار مطهر امام هشتم به سده ششم قمری بر میگردد، سنگی به طول 40 سانتی‌متر و عرض 30 سانتی‌متر به قطر 6 سانتی‌متر از جنس مرمر شاخته شد و اما دومین سنگ مزار که هم‌اکنون نیز بر روی مزار در سرداب قرار دارد، از جنس مرمر آهکی سفیدرنگ ابعاد 60 در 40 سانتی‌متر ساخته و نصب شد. سومین سنگ مزار سنگی است از معدن توران پشت یزد به رنگ سبز چمنی به ابعاد 20/2 در 10/1 به ضخامت یک متر با وزن 3600 کیلوگرم ساخته شد و حال بر طبقه همکف هم‌زمان با نصب ضریح پنجم در سال 1379 در طبقه همکف در حرم قرار داده شد.

3.ضریح‌های مختلفی بر روی سنگ مزار علی بن موسی‌الرضا توسط دستور پادشاهان و حکام قرار داده شده. اولین ضریح در سال 957 قمری در سده دهم قمری از جنس چوب و طلا و نقره به دستور شاه‌طهماسب صفوی ساخته شد.

4.دومین ضریح حضرت، در سال 1160 قمری از جنس فولادی مرصع به دستور شاهرخ میرزا نوه نادرشاه افشار ساخته شد.

5.در سال 1238 قمری بر روی ضر��ح دوم ضریح فولادی ساده‌ای به ابعاد 3 در 4 متر و به ارتفاع 2 متر نصب شد، ضریح سوم  به دستور فتحعلی شاه ساخته و با  ورقه‌های طلاکوب و طوق‌های طلای جواهرنشان مزین و بر روی آن سوره هل اتی و یس به خط ثلث نوشته شد.

6.امیر عمادالدوله در سال 515  قمری حرم را مرمت کرد و ترکان زمرد دختر خواهرزاده سلطان سنجر، در اوایل سده ششم قمری که به کاشی سنجری معروف است، تزئین کرد و اکنون نیز این کاشی‌ها در حرم وجود دارند. جالب است بدانید که درختی به نام درخت لور یا درخت شگون در کیش وجود دارد که قدمتی به بلندای کاشی سنجری حرم دارد.

7. محمود غزنوی عمارت بقعه (امارتی که مرقد علی بن موسی‌الرضا و هارون در آناست) را پس از تخریبی که توسط پدرش سبکتکین غزنوی از نوساخت.

8. مسجد بالاسر اولین بنا در سال 425 قمری که توسط ابوالحسن عراقی معروف به دبیر که از رجال و دبیران دربار غزنوی بود ساخته شده.

9. در سده ششم خورشیدی نخستین گنبد حرم بر فراز قبه موجود به‌فرمان سلطان سنجر سلجوقی و به کوشش وزیر او، «شرف‌الدین قمی» در حین تعمیر حرم ساخته شد (البته به گفته برخی از مورخان گنبد به دستور محمد خدابنده (الجایتو) ساخته شده است) جنس گنبد ساخته شده از کاشی بود. اولین گنبد حرم همانی است که امروزه نیز از داخل حرم دیده می شود. 

10. در اوایل سده هفتم قمری در دوران محمد خوارزمشاه بار دیگر ازاره‌های حرم با کاشی‌های ممتاز معروف به کاشی سنجر تزئین شد و علاوه بر آن دو محراب نیز در همین زمان به حرم اضافه شد ، کاشی‌ها با تاریخ 612 قمری درحال حاضر در حرم موجود و محراب‌ها نیز در موزه حرم وجود دارند.

11. در سال 612 قمری مغول‌ها به طوس حمله کردند دست به غارت و کشتار مردم زدند. مؤلف تاریخ آستان قدس رضوی از قول ابن ابی الحدید می‌نویسد با وجودی که مغول‌ها مردم مشهد را به قتل رسانیدند، بارگاه رضوی را حداقل تخریب نکردند و احتمالا به غارت اموال و اثاثیه آن اکتفا کردند، البته نمی توان به صحت این امر اطمینان کرد چرا که برخی منابع نیز از خرابی بارگاه رضوی به دست مغول‌ها سخن گفته‌اند.

12. افراد مهم ایران در تاریخ در حرم امام رضا به خاک سپرده شده اند، از جمله افراد مهمی چون هارون‌الرشید، شیخ طبرسی، الله‌وردی خان، شیخ بهایی، حر عاملی، شیخ حسنعلی اصفهانی، عباس میرزا نایب‌السلطنه، حاج غلام‌حسین تبریزی (عبد خدایی)، علامه محمدتقی جعفری، سید عبدالله شیرازی، ادیب نیشابوری، مجتبی قزوینی خراسانی، هاشم قزوینی، علی فلسفی، عباس واعظ طبسی و بسیاری از بزرگان دیگر.

13. از رواق‌های بزرگ حرم امام رضا : رواق‌های دارالولایه، دارالحجه، دارالاجابه و دارالطلوع.

14.مساحت مجموع صحن‌های حرم، 225223 مترمربع است.

15. حرم امام هشتم دارای 9 صحن و 26 رواق است که هر صحن، شامل یک فضای باز و محصور بوده و رواق‌ها و ایوان‌هایی در پیرامون آن وجود دارد. 

16.صحن‌های حرم عبارت‌اند از: صحن انقلاب، صحن آزادی، صحن جمهوری اسلامی، صحن قدس، صحن مسجد گوهرشاد، صحن غدیر، صحن کوثر، صحن هدایت و صحن طلوع.

17.بزرگ‌ترین صحن حرم امام هشتم، صحن جامع رضوی به مساحت 60188 مترمربع است در ناحیه جنوب حرم قرار دارد.

18.سومین ضریح مرقد و رواق دارالضیافه در عهد فتحعلی شاه قاجار احداث شد. بنای صحن آزادی (صحن نو) در سال 1233 به‌فرمان ناصرالدین‌شاه ساخته و ایوان غربی آن طلاکاری شد.

19.در سال 1251 قمری رواق دارالسعاده در محوطه بین صحن آزادی احداث و رواق گنبد حاتم خانی و بنای مدرسه علی‌نقی میرزا نیز در این دوره انجام شد.

20. در سال 1338 خورشیدی چهارمین ضریح به نام ضریح طلا و نقره (معروف به شیر و شکر) بر روی مزار قرار داده شد.

21. ضریح پنجم در بین سال‌های 1372–1379 توسط استاد محمود فرشچیان هنرمند و مینیاتوریست معروف ایرانی از فولاد و چوب گردو ساخته شد و نصب آن به مدت 55 روز به طول انجامید.

22.در سال 997 قمری یعنی دومین سال سلطنت شاه‌عباس اول شهر مشهد در محاصره عبدالله خان ازبک قرار گرفت، چون به‌سوی او تیری شلیک شد، خشمگین شد و دستور به قتل‌عام مردم مشهد داد، به‌طوریکه در صحن حرم خون جاری شد.

23.ایوان صحن تیموری در دوره سلطان حسین بایقرا ساخته شد، توسط شاه‌عباس اول توسعه‌یافت، سپس به‌فرمان نادرشاه طلاکاری، نقاشی‌ های دیوار حرم تجدید و سپس گلدسته شمالی صحن انقلاب بر فراز ایوان عباسی ( توسط شاه‌عباس اول توسعه‌یافته بود) و ایوان جنوبی صحن عباسی طلاکاری شد.

24. در دوره صفوی بر عظمت و شکوه حرم اضافه شد، به امر شاه‌تهماسب حرم بازسازی و طلاکاری شد و در سال 932 قمری خشت‌های نفیس کاشی روی گنبد را به خشت‌های طلا تبدیل کردند. 

25.در دوران شاه‌تهماسب صفوی، پس از جمع‌آوری خشت‌های کاشی، گنبدی باروکش طلا بر فراز گنبد پیشین بنا شد. این همان گنبدی است که امروزه در نمای بیرونی وجود دارد.

26.در سال 1009 قمری که شاه‌عباس صفوی از پایتخت آن روز، اصفهان، پیاده به مشهد رفت، مدتی در مشهد ماند و دستور داد تا بار دیگر گنبد حرم توسط استاد کمال‌الدین محمود با خشت‌هایی از مس و روکش طلایی پوشیده شود.

27.در سال 1048 قمری و در زمان شاه سلیمان صفوی، در پی زمین‌لرزه‌ای، گنبد حرم هم آسیب دید و شماری از خشت‌های طلایی آن از جا کنده شد. شاه سلیمان صفوی دستور بازسازی حرم را داد و کتیبه‌ای نیز بر آن افزود تا حکایت این رخداد را بازگو کند.

28.در سال 1330 خورشیدی روس‌ها گنبد حرم امام رضا (ع) را به توپ بستند و نقاطی را در بدنه گنبد به‌اندازه کله‌قند سوراخ کردند، هنوز هم جای تعمیرها از درون گنبد قابل مشاهده است. در سال 1331 خورشیدی نیرالدوله والی خراسان دستور تعمیر آن را داد.

29. شاه‌عباس دستور داد تا هر کس به زیارت آنجا رفته باشد، می‌تواند عنوان «مشهدی» را مانند حاجی و کربلایی بر نام خود بیفزاید و این لقب از آن زمان رواج یافت.

دانستنی های جالب مشهد مقدس :  دانستنی های جالب از مشهد که همه نمی دانند، 16 حقیقت از اسرار مشهد